Rozliczenie podatku z Niemiec

Interesuje Cię rozliczenie podatku z Niemiec? System podatkowy naszego zachodniego sąsiada różni się od polskiego i wielu osobom wydaje się o wiele bardziej skomplikowany. Jeśli należysz do tego grona albo po prostu wolisz spać spokojnie i powierzyć swoje rozliczenia specjalistom – jesteś we właściwym miejscu. W Niemczech istnieje 6 klas podatkowych (Steuerklasse), które różnią się wysokością kwoty wolnej od podatku (z wyjątkiem klasy 6, dla której nie została ona wyznaczona) oraz stawkami odprowadzanego podatku dochodowego. Oprócz wysokości dochodów – na przynależność do danej klasy podatkowej wpływa także sytuacja osobista, w tym stan cywilny:

• osoby, które prowadzą 1-osobowe gospodarstwo domowe, osoby rozwiedzione, małżeństwa w separacji, wdowcy (którzy utracili współmałżonka minimum 2 lata wcześniej) oraz pary ze związków formalnych, w których jeden z partnerów przebywa poza Unią Europejską – należą do 1 klasy podatkowej;
• osoby, które samotnie wychowują dzieci oraz pobierają na nie zasiłek rodzinny należą do 2 klasy podatkowej;
• małżeństwa oraz związki partnerskie, które są sformalizowane w urzędzie (w których jeden z partnerów należy do 5 grupy podatkowej lub jest bezrobotny), ponadto wdowcy (którzy utracili współmałżonka do roku wcześniej) – należą do 3 klasy podatkowej;
• małżeństwa, które nie należą do innej klasy podatkowej, pary bezpośrednio po zawarciu związku małżeńskiego lub zameldowaniu na terenie Niemiec są natomiast przypisywane do 4 klasy podatkowej;
• osoby, których partner znajduje się w 3 klasie podatkowej – są od razu przypisywane do 5 klasy podatkowej;
• do 6 klasy podatkowej należą zaś podatnicy, którzy wykazują więcej niż 1 źródło dochodu (i mają z tego powodu więcej niż 1 kartę podatkową).

Warto dodać, że przynależność do określonych klas podatkowych może zmieniać się wraz ze zmianą sytuacji życiowej, w tym zmianą stanu cywilnego. Wymaga jednak złożenia wniosku w niemieckim Urzędzie Skarbowym (Finanzamt). Rozliczenie podatku z Niemiec to dla wielu osób szansa na uzyskanie zwrotu, który może sięgać nawet do kilku tysięcy złotych. Chociaż nie każdy, kto pracuje w Niemczech, ma obowiązek rozliczania się z Finanzamt, wiele osób korzysta z takiej możliwości. Dowiedz się, jak wygląda rozliczenie podatku z Niemiec – jakie dokumenty są potrzebne, do kiedy można się rozliczyć i w jakim terminie otrzymasz jego zwrot.

Kogo dotyczą obowiązkowe rozliczenia podatkowe z Niemiec?

Na obowiązkowe rozliczenia podatkowe z Niemiec bezpośredni wpływ ma tzw. rezydencja podatkowa, czyli miejsce, w którym przebywasz dłużej niż 183 dni w ciągu roku podatkowego lub masz na jego terenie tzw. ośrodek interesów życiowych (na które składają się interesy osobiste lub gospodarcze). Niemieckie prawo nie nakłada obowiązku rozliczenia się z niemieckim fiskusem na każdego, kto pracował w Niemczech w danym roku podatkowym. Warto jednak podkreślić, że obowiązek rozliczenia podatku z Niemiec dotyczy:

• osób, które mają nadany Steuernummer (numer identyfikacji podatkowej);
• osób z 3 lub 6 klasą podatkową;
• osób, które prowadziły w Niemczech działalność gospodarczą (Gewerbe);
• osób, które pracowały dla więcej niż 1 pracodawcy;
• osób, które pobierają świadczenia lub korzystają z ulg w Niemczech;
• osób, które zostały wezwane do rozliczenia z podatku przez niemiecki Urząd Skarbowy;
• osób, które mają status bezrobotnego i pobierały świadczenia powyżej 410 € miesięcznie;
• osób, które uzyskiwały nieopodatkowany dochód powyżej 410 €, np. z tytułu najmu czy dzierżawy;
• osób, które w danym roku podatkowym zmieniły stan cywilny.

Ograniczone i nieograniczone rozliczenie podatkowe z Niemiec

Prawo do rozliczenia podatkowego z Niemiec ma każdy, kto pracował na terenie tego kraju w danym roku podatkowym. W zależności od tego, jak długo przebywałeś u naszego zachodniego sąsiada, przysługuje Ci prawo do ograniczonego lub nieograniczonego rozliczenia podatku. Ograniczone rozliczenie podatku jest możliwe wówczas, gdy pracowałeś tam mniej niż 183 dni. Masz wówczas status tzw. nierezydenta. Niestety w tym przypadku nie możesz dokonać wspólnego rozliczenia z małżonkiem ani nie przysługują Ci żadne ulgi. Dlatego zwrot podatku będzie mniejszy niż ten, który uzyskują rezydenci podatkowi tego kraju.

Rezydentami podatkowymi w Niemczech są osoby, które przebywały na ich terenie nieprzerwanie przez co najmniej 183 dni. Okres ten nie musi jednak zawierać się w jednym roku podatkowym. Mają oni prawo do nieograniczonego rozliczenia się z podatku w Niemczech, a tym samym do skorzystania z ulg i świadczeń, które przysługują Niemcom. Posiadanie statusu rezydenta podatkowego wiąże się więc z szansą na większy zwrot podatku. Nie oznacza to jednak, że osobom bez tego statusu nie opłaca się rozliczać z niemieckim fiskusem – często jest to bardziej korzystne od rozliczenia wyłącznie z Urzędem Skarbowym w Polsce. Na rozliczenie podatkowe z Niemiec masz nieco mniej czasu niż na zwrot podatku z Austrii – obejmuje ono bowiem do 4 lat wstecz.

Należy pamiętać, że ustawa chroniąca przed podwójnym opodatkowaniem wynagrodzenia chroni Cię przed pobieraniem podatków dochodowych przez dwa kraje za jeden rok podatkowy. Nie zwalnia Cię jednak z obowiązku rozliczenia się z polskim fiskusem. Oznacza to, że w Polsce, w odpowiednim dla miejsca zamieszkania urzędzie skarbowym, będziesz musiał złożyć deklarację podatkową. Jeśli jednak zdecydujesz się na rozliczenie podatku z Niemiec – Twoim zadaniem będzie złożenie formularza PIT-36 z załącznikiem ZG oraz wnioskiem o wydanie zaświadczenia UE/EOG. Będzie ono niezbędne, by rozliczyć się z podatku w tym kraju.

Jakie dokumenty są potrzebne do rozliczenia się z niemieckim fiskusem?

Aby rozliczyć się z Finanzamt, czyli niemieckim Urzędem Skarbowym, będziesz potrzebować
różnych dokumentów. Ich liczba i rodzaj będzie zależeć od Twojej sytuacji życiowej i ewentualnego prawa do ulg podatkowych. Ponadto jeśli np. miałeś zameldowanie w Niemczech – przydatne okaże się zaświadczenie o zameldowaniu. Dokumenty należy złożyć do 31 lipca roku następującego po roku podatkowym. Pamiętaj, że możemy zrobić to w Twoim imieniu – unikniesz wówczas zmartwień dotyczących poprawnego wypełnienia deklaracji podatkowej (Einkommensteuererklärung) i w spokoju będziesz oczekiwać na decyzję podatkową (Einkommensteuerbescheid). Kluczowe dokumenty, jakie musisz przygotować, to:

• niemiecka karta podatkowa (Lohnsteuerkarte) lub zaświadczenie podatkowe od pracodawcy (Lohnsteuerbescheininug) – będące odpowiednikiem polskiego dokumentu PIT-11), które musi Ci przekazać w wersji elektronicznej lub tradycyjnej maksymalnie do 28 lutego, lub 2 ostatnie odcinki z wypłat (Abrechnung) w roku podatkowym;
• zaświadczenie o dochodach z polskiego Urzędu Skarbowego – UE/EOG, koniecznie podstemplowane;
• kopia dokumentu tożsamości (dowodu osobistego lub paszportu);
• dokumenty, które poświadczą o poniesionych przez Ciebie kosztach – np. umowa najmu mieszkania, rachunki za media, bilety za dojazdy do pracy, bilety z dojazdów do Polski, rachunki za przebyte kursy zawodowe, zakup odzieży roboczej czy fachowej literatury.

Rozliczanie PIT-u z Niemiec a przykładowe ulgi i świadczenia

W ramach rozliczania PIT-u z Niemiec warto pamiętać o wszelkich dodatkowych ulgach czy świadczeniach. O wysokości zwrotu podatku decydować będzie nadpłacona przez pracodawcę kwota podatku, a także ulgi, z jakich skorzystasz. Rezydentom podatkowym przysługuje m.in. prawo do rozliczenia z małżonkiem (lub partnerem). Co więcej, małżonek nie musi być zameldowany na terenie Niemiec. Warto jednak zapytać doradcę, kiedy opłaca się takie wspólne rozliczenie, a w jakiej sytuacji lepiej rozliczyć się osobno.

Osobom, które posiadają dzieci, przysługuje ulga podatkowa Kinderfreibetrag i dotyczy ona podstawowych kosztów, wynikających z ich utrzymywania. Obejmuje ona dzieci w wieku do 18 lat włącznie. Może także dotyczyć dzieci starszych, do 21 roku życia, które nie mają własnych dochodów, umożliwiających samodzielne utrzymywanie się, a także są zarejestrowane w Niemczech jako poszukujące pracy. W szczególnych przypadkach obejmuje także dorosłe dzieci przed 25 rokiem życia – m.in. te, które nie są zdolne do pracy zarobkowej i utrzymywania się ze względu na niepełnosprawność fizyczną czy intelektualną. W 2023 roku stawka Kinderfreibetrag jest wyższa niż w roku ubiegłym i wynosi łącznie 6024 € (po 3012 € na każdego rodzica).

Wysokość zwrotu podatku z Niemiec będzie także zależeć od Twoich dochodów. W 2023 roku w Niemczech obowiązuje kwota wolna od podatku w wysokości 10 908 € (21 816 € dla małżonków). Warto dodać, że kwota ta ulega systematycznemu zwiększaniu – w ciągu ostatnich 5 lat wzrosła powyżej 1000 €. W 2022 roku granicą pierwszego progu podatkowego był dochód od 9 984 €, który opodatkowany był 14% podatkiem dochodowym. Drugi próg podatkowy zaczynał się od 58 597 € (podatek w wysokości 42%). Natomiast 45% podatek obejmował dochody powyżej 277 826 €.

Komu przysługuje zasiłek rodzinny Kindergeld w Niemczech?

Rezydentom podatkowym przysługuje także świadczenie na dzieci Kindergeld – w Niemczech jest ono wypłacane przez Familienkasse (Niemiecką Kasę Świadczeń Rodzinnych). Warto podkreślić, że traktuje się je zamiennie z ulgą podatkową Kinderfreibetrag – jego otrzymywanie uniemożliwia zatem jej odliczenie od podatku dochodowego. Kindergeld to świadczenie rodzinne przyznawane osobom, które mają dzieci i pracują na terenie Niemiec. Wysokość przyznanego świadczenia zależy od liczby posiadanych dzieci, a nie od wysokości zarobków rodziców. Zasiłek przyznaje się na dzieci do 18 roku życia. Jeżeli dziecko kontynuuje edukację (w wymiarze przynajmniej 10 godzin w ciągu tygodnia) lub nie jest w stanie podjąć zatrudnienia z powodu niepełnosprawności, istnieje możliwość przedłużenia świadczenia do 25 roku życia.

Warunkiem przyznania świadczenia jest zatrudnienie na terenie Niemiec na okres minimum 6 miesięcy – po tym czasie zyskuje się możliwość złożenia wniosku o Kindergeld. Innym warunkiem jest rozpoczęcie działalności gospodarczej na terenie Niemiec lub zameldowanie przynajmniej jednego rodzica z dzieckiem w Niemczech. Familienkasse wymaga też od wnioskodawców dokumentów, które potwierdzą nieograniczony obowiązek podatkowy na terenie kraju. Warto dodać, że osoby, które tracą prawo do zasiłku na dziecko, muszą pamiętać, by poinformować o tym urząd, korzystając z odpowiedniego wniosku. Za brak takiej informacji grożą bowiem wysokie kary.

Skąd pobierać zasiłek, jeśli dzieci mieszkają w Polsce oraz jaką rolę ma świadczenie Rodzina 500+?

Istotne jest tutaj miejsce zatrudnienia każdego z rodziców i miejsce zamieszkania dzieci. Jak to wygląda w praktyce? Jeśli ojciec dziecka pracuje w Niemczech, a matka w Polsce, krajem, który wypłaca świadczenie rodzinne, jest kraj zamieszkania dziecka. W przypadku, kiedy ojciec wyjechał do Niemiec w celach zarobkowych, a matka dziecka nie jest zatrudniona, zasiłek jest wypłacany przez Familienkasse. W takim przypadku dzieci muszą mieszkać z jednym z rodziców w tym samym gospodarstwie domowym, a rodzice muszą być w związku małżeńskim.

Żeby ubiegać się o Kindergeld w Niemczech, konieczne będzie okazanie dokumentu zaświadczającego o prawie lub braku prawa do pobierania świadczenia 500+. Nawet jeśli nie przysługuje Ci świadczenie na dzieci w Polsce, powinieneś złożyć wniosek o jego przyznanie. Jeżeli otrzymujesz Kindergeld, a masz prawo do uzyskania 500+, niemiecki zasiłek zostanie automatycznie obniżony. Nie ma znaczenia, czy wniosek o świadczenie w Polsce został złożony czy nie – wysokość Kindergeld zostanie zmniejszona o około 120 €.

Ile wynosi Kindergeld w 2023 roku, a jakie stawki obowiązywały w roku 2022?

Z roku na rok wysokość Kindergeld systematycznie wzrasta. Od 1 stycznia 2023 roku Niemcy ujednoliciły kwotę świadczeń i wynosi ona obecnie 250 € miesięcznie na każde dziecko. Dotychczas jej wysokość była zależna od liczby dzieci. W 2022 roku wynosiła miesięcznie 219 € na pierwsze i drugie dziecko, 225 € na trzecie dziecko, zaś 250 € na czwarte i każde kolejne dziecko. Zmiany wprowadzone w tym roku objęły zatem tylko dzieci urodzone jako pierwsze, drugie i trzecie. Warto dodać, że od 2018 roku o zasiłek Kindergeld w Niemczech możesz ubiegać się tylko do 6 miesięcy wstecz (wcześniej – do 3 lat wstecz). Jeżeli Twoje dochody jako rodzica nie przekraczają 900 € na miesiąc, możesz ubiegać się też o dodatek socjalny do świadczenia – tzw. Kinderzuschlag. Powstał on z myślą o rodzinach z niskimi dochodami i ma na celu przeciwdziałanie biedzie wśród dzieci do lat 25.

Chcesz dowiedzieć się więcej o Kindergeld oraz innych świadczeniach? Zadzwoń lub napisz do nas – odpowiemy na Twoje pytania i pomożemy Ci w ich uzyskaniu. Jeśli chcesz sprawnie rozliczyć się z niemieckim fiskusem, ale nie wiesz, jakie ulgi i świadczenia Ci przysługują lub nie masz pewności, jakie dokumenty należy złożyć – skontaktuj się z nami. Wyjaśnimy, jakie dokumenty będą potrzebne, doradzimy najbardziej optymalne rozwiązania w przypadku wątpliwości i złożymy w Twoim imieniu deklarację podatkową w Finanzamt.